Του Παναγιώτη Αλιμήση
Οι αναβαθμισμένες ποιοτικά τουρκικές προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο επιβάλουν μια αλλαγή στην στρατηγική σκέψη των ηγεσιών Ελλάδας και Κύπρου, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της άμυνας της μεγαλονήσου με οπλικά συστήματα, ικανά να ανταποκριθούν στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Οι πρόσφατες εξελίξεις στο ουκρανικό δείχνουν με τον πιο δραματικό τρόπο, πόσο σημαντική είναι η εφαρμογή καινοτομιών και καινοτόμων συστημάτων στο πεδίο της μάχης. Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η Κυπριακή Δημοκρατία, διδασκόμενη από τα γεγονότα, να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του σήμερα, καθώς οι στρατιωτικές τεχνολογίες και ακολούθως οι τακτικές, αλλάζουν πλέον με φρενήρεις ρυθμούς.
Τα τελευταία χρόνια η Εθνική Φρουρά, έχει όντως κάνει σημαντικά βήματα για τον εκσυγχρονισμό των οπλοστασίου της, όμως χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα κυρίως στον τομέα της πολεμικής αεροπορίας και του ναυτικού, καθώς και των συνοδευτικών υποδομών. Οι εν λόγω αλλαγές πρέπει να γίνουν παράλληλα με την εκ νέου ενεργοποίηση του ενιαίου αμυντικού δόγματος Ελλάδας – Κύπρου, χωρίς ενδοιασμούς και αστερίσκους.
Το ενιαίο αμυντικό δόγμα
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, η Ελλάδα, εγκατέλειψε το ενιαίο αμυντικό δόγμα με την Κύπρο, εξαιτίας πολιτικών νοοτροπιών που αναδύονταν εκείνη την περίοδο και ήθελαν, μεταξύ άλλων, την Κύπρο να βρίσκεται… μακριά. Σαν να μην έφτανε αυτό, το ελληνικό πολιτικό σύστημα πίστευε πως η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση της Κύπρου που έγινε πραγματικότητα το 2004, θα έκοβε την όρεξη της Τουρκίας για επεκτατικές διαθέσεις σε βάρος του νησιού και των συμφερόντων του στις θαλάσσιες ζώνες! Μια πεποίθηση που το μέλλον διέψευσε περίτρανα.
Δυστυχώς, την ίδια κοινή γραμμή εξέφραζαν Ελλαδίτες και Κύπριοι πολιτικοί σχετικά με την Τουρκία, θεωρώντας πως αν μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα “εκδημοκρατιστεί”. Μάλιστα, κάποιοι εκφράζουν ακόμα αυτή την ουτοπική πολιτική, αγνοώντας ότι η Τουρκία, είτε με τον Ερντογάν είτε με κεμαλιστή πρόεδρο στην εξουσία αύριο, δεν θα πατάει και με τα δυο πόδια μέσα στις ευρωατλαντικές δομές. Η Άγκυρα, έχει χαράξει τον δικό της αυτόφωτο δρόμο -στο μέτρο του δυνατού-, κοιτώντας και προς την ανερχόμενη γεωπολιτικά Ευρασία… Σε κάθε περίπτωση, οι τουρκικοί σχεδιασμοί επιβάλλουν στον ελληνισμό της Ελλάδας και της Κύπρου να συγκροτήσουν ένα σύγχρονο ενιαίο δόγμα αποτροπής!
Αεροπορία και ναυτικό
Παρά τις σοβαρές αγορές οπλικών συστημάτων έχουν πραγματοποιηθεί στη μεγαλόνησο (πυροβόλα «Nora», τυφέκια tavor κ.α), αλλά και αυτά που αναμένονται (π.χ. επιθετικά ελικόπτερα Airbus H145M), η Κύπρος παραμένει χωρίς αεροπορία και ναυτικό. Μια ιδέα απ’ τις πολλές που έχουν εκφράσει στρατιωτικοί και εμπειρογνώμονες, θα ήταν η αγορά μικρής αεροπορικής δύναμης 12-18 αεροσκαφών, ίσως 3-4 πυραυλακάτων, γιατί όχι και δυο μικρών υποβρυχίων, με σκοπό να σχηματιστεί μια ενιαία συμπαγής δύναμη ικανή να αντιμετωπίσει μόνη της σε πρώτη φάση, τυχόν επιθετική ενέργεια από τις κατοχικές δυνάμεις, μέχρι να φτάσει η βοήθεια από την Ελλάδα για το τελικό χτύπημα.
Επιπλέον, η συγκρότηση μικρής αεροναυτικής δύναμης στην Κύπρο, θα λειτουργήσει καταλυτικά στην προστασία των θαλάσσιων τεμαχίων, τα οποία η Άγκυρα έχει βάλει στο στόχαστρο. Άλλωστε, η θαλάσσια στρατιωτική παρουσία είναι προϋπόθεση για την εμπιστοσύνη που θα δείξουν στην Λευκωσία ξένες εταιρίες εξόρυξης υδρογοναθράκων, οι οποίες πιθανόν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την κυπριακή ΑΟΖ. Αλλά και οποιαδήποτε επιστημονική δραστηριότητα λάβει χώρα στην ΑΟΖ, χρειάζεται εγγυήσεις ασφαλείας. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται ότι το θέμα δεν βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της Λευκωσίας εξαιτίας ενός παράλογου κληρονομικού φοβικού συνδρόμου.
Αβάσιμοι φόβοι
Οι φόβοι που εκφράζονται στην Κύπρο σχετικά με τη διεύρυνση του ναυτικού και της αεροπορίας, αφορούν πρωτίστως τις δημοσιονομικές δυνατότητες που αποτελούν συχνά ανασταλτικό παράγοντα για μεγάλες αγορές οπλικών συστημάτων. Όμως, όπως υποστηρίζουν εκείνοι που βλέπουν θετικά την αεροναυτική διεύρυνση, τα χρήματα θα δοθούν σταδιακά και όχι αμέσως τώρα, αφού καμία αγορά δεν μπορεί να γίνει την επόμενη μέρα. Γίνεται δηλαδή λόγος για προσεκτικό σχεδιασμό σε βάθος πενταετίας ίσως και δεκαετίας.
Ακόμα, διαδοχικές ελλαδικές και κυπριακές ηγεσίες φοβόνται ότι οποιαδήποτε ανάπτυξη αεροσκαφών και πλοίων στην μεγαλόνησο, θα… προκαλούσε την Τουρκία(!) και θα πέρναγε το μήνυμα στη διεθνή κοινότητα ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν επιθυμεί λύση στο κυπριακό!!! Φυσικά οι παραπάνω θέσεις είναι εκτός πραγματικότητας, αφού η Τουρκία είναι εκείνη που απειλεί ανοιχτά το ελεύθερο τμήμα του νησιού με νέα εισβολή, παραβίασε την συμφωνία για την Αμμόχωστο, δεν αναγνωρίζει την κυπριακή δημοκρατία, παραβιάζει την ΑΟΖ της, χρησιμοποιεί για στρατιωτικούς σκοπούς το αεροδρόμιο του Λευκονοίκου στα κατεχόμενα τοποθετώντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη, έχει φέρει σύγχρονα άρματα μάχης leopard, ενώ τελευταία υιοθετεί την λύση των δύο κρατών στην Κύπρο! Συνεπώς είναι ηλίου φαεινότερον ποιος προκαλεί…
Ένα ακόμα ισχνό επιχείρημα των σκεπτικιστών, αφορά το “ανύπαρκτο” γεωγραφικό βάθος της Κύπρου. Πιστεύεται ότι επειδή η Κύπρος -πράγματι- δεν έχει το απαιτούμενο γεωγραφικό βάθος για μεταφορά και επαρκή κάλυψη των οπλικών συστημάτων της, τα αεροπλάνα που θα βρίσκονται στη μοναδική πολεμική βάση της Πάφου, εύκολα μπορούν να γίνουν στόχος του κατοχικού πυροβολικού και της αεροπορίας, λόγω της «μικρής απόστασης» του αεροδρομίου από την «γραμμή αντιπαράθεσης». Το ίδιο “ισχύει” και για τα πλοία, τα οποία λέγεται ότι κινδυνεύουν με.. βύθιση στα λιμάνια τους πριν προλάβουν να αποπλεύσουν!
Ωστόσο, και αυτό το επιχείρημα μπορεί να καταρριφθεί εφόσον η Εθνική Φρουρά κάνει εκείνες τις κινήσεις που θα εξαλείψουν το μειονέκτημα του γεωγραφικού βάθους:
Ενδεικτικά: Α) Ανάπτυξη υποδομών και στο αεροδρόμιο της Λάρνακας ώστε να μπορεί να φιλοξενεί μαχητικά. Β) Συνεργασία με τα πολεμικά αεροδρόμια της Κρήτης και εκείνο της Ρόδου (Διαγόρας) για να είναι έτοιμα να δεχθούν τα κυπριακά μαχητικά, εφόσον καταστεί αναγκαίο. Γ) Υποδομές στα λιμάνια της Κύπρου και της Κρήτης για να υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις των κυπριακών μονάδων επιφανείας ή υποβρυχίων. Δ) Πεδία προσγείωσης αεροσκαφών σε απόρρητα τμήματα των εθνικών οδών (το εφαρμόζουν πολλές χώρες) για την μεγιστοποίηση διασποράς υλικού και εύρεσης χώρων ασφαλείας και ανεφοδιασμού.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης, αν η Εθνική Φρουρά επιφέρει τα κατάλληλα πλήγματα στο κατοχικό πυροβολικό σε σύντομο χρονικό διάστημα, δεν θα υπάρξει σημαντικός κίνδυνος εξουδετέρωσης των στρατιωτικών βάσεων στο ελεύθερο τμήμα της νήσου. Με τον εκσυγχρονισμό της αεροναυτικής της δύναμης και την βοήθεια από την Ελλάδα, η Κύπρος θα μπει στο δρόμο των νέων τεχνολογιών, αναπτύσσοντας δυνατότητες ικανές να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την τουρκική υπεροπλία και να επιφέρουν συντριπτικά πλήγματα.
Όλα μπορούν να γίνουν αν υπάρχει πολιτική βούληση και όρεξη για δουλειά. Αν όμως στο τέλος η Τουρκία καταφέρει να μετατρέψει την Κύπρο σε προτεκτοράτο της, αυτό θα οφείλεται στην αναλγησία των πολιτικών ηγεσιών.
